Kaj se la penso iĝi la civitano de
Liberlando transflugis vian kapon, ne postkuru ĝin. Lasu ĝin
kuregi pluen kaj malaperi ien malantaŭ la horizonto de via
kapo. Ĝi pereu tien kaj revenu neniam. Por kio ĝi denove
turmentu vin?
Neniuj civitanoj estas ĉi tie, do eĉ se vi ekdezirus iĝi tiun
kaj se akceptus ĉiujn neprajn, laŭ vi, kondiĉojn, vi ne iĝos
la civitano liberlanda. Nek la unua kaj ununura. Nek la unika
kaj escepta. Nek honora. Neniuj civitanoj estas ĉi tie kaj
neniuj estos. Jen ĉio.
Ĉu civitanoj nepras? Ĉu mi vere bezonas ilin? Ja ili tuj volus
rajtojn. Nur rajtojn. Nur rajtojn kaj neniujn devojn. Ĉar tia
estas la idealo al kiu strebas civitanoj. Ho ne! La idealo
estas alia. Tute alia. Nur privilegioj. Jes. Ĝuste tio – nur
privilegioj! Rajtojn devas havi ĉiuj kaj privilegiojn povas
havi nur kelkuloj – tia estas la naturo de privilegio. Sed
natura estas ankaŭ tio, ke ĉiuj volas esti privilegiitaj. Kaj
plej bone estus, ke ili havu la samajn privilegiojn kiej ĉiuj
aliuloj kaj ankaŭ tiujn kiujn neniu alia havas. Nu, tiam tuj
ekus koŝmara kverelego. Do, ĉu vere civitanoj estas ĉi tie
bezonaj? Por kio havu ĉi tie araĉon de uloj konsiderantaj sin
kiel pli bonaj ol aliuloj kiuj konsideras sin kiel pli bonaj
ol tiuj uloj? Nur teruran kapdoloron tio povas rezultigi. Tute
sufiĉas al mi nefortaj kaj neoftaj migrenoj miaj, tiaj
duontagaj kaj dupilolaj.
Sed, se vi volus, vi povus esti litero en la libro. Ĉu vi
volas? Ordinara litero. Eble vi povus elekti la tiparon . . .
. . Ne. Tute ne. Ĉar tiam ĉiu tuj volus esti la riĉa belega
inicialo kaj neniu volus esti komo. Do, se vi volas, vi povas
esti litero. Aŭ iu signo. Sen rajto elekti. Okazos, ke vi estu
ŝ tiam vi estos ŝ. Nu bone. Jen ĉio . . . . . . . . Elekti?
Por kio? Kion? Vi eniris ĉi tien – vi estas ĉi tie. Mi povus
demandi vin: kion vi pensas, kiu kaj kia litero vi estas?
Tamen mi ne demandos vin. Vi tuj volus komenti. Nenio tia, mia
kara litero. Nenio tia! mia kara krisigno.